«Nynorsk snart ein pedagogisk kollaps»

Den nye rettskrivingi for nynorsk er ein pedagogisk kollaps av tri hovudgrunnar:

1) Ny rettskriving kjem ikkje til å koma i staden for gjeldande praksis, men i tillegg.

2) Skipnaden med hovud- og sideformer – bolverket mot altfor stor formsprik – er burte. Talet på former i læreboknormalen aukar; former med mykje større bruksutbreiding enn sideformene. Det er desse formene nynorskbrukarane oftast møter – t.d. i lærebøker, i det offentlege og i NRK. Språkbrukarar lærer normi fyrst og fremst etter skriftlege fyredøme, ikkje etter uppføringar i ordlista. Desse fyredømi vert no meir formsprikjande.

3) I frekvente ord vert valfridomen større – t.d. å ynskja, ynskje, ønskja, ønskje, ynske, ynska, ønske, ønska. Sér me på stavingi, skal på lag 400 former ut [i siste framlegg på lag 300]. Nær sagt alle ufrekvente. Fleirtalet av former stend att. Nær sagt alle frekvente. Problemet er dei ofte nytta formene – det er paradokset. For rettskrivingsnemndi, derimot, er det viktugare å få ned valfridomen i ord som bolung, bræsa, brækta, laugsta og mange andre slike ufrekvente ord enn å få ned valfridomen i frekvente ord som fylgja, ynskja, der dei heller aukar valfridomen. Med ufrekvente ord meiner eg ikkje ord som harr/horr, tall/toll, tyr/tjor, endå dei er sjeldsynte i skrift. Talet på strokne ufrekvente former, serleg former av ufrekvente ord, er einast pynt i statistikken og bøter ingenting på problemet. Att stend eit nynorskt kjerneordtilfang med auka formsprik og ein nynorsk som er vanskelegare å læra.