Norskkarakterar i samanhang

Åtaki på sidemålet, løyndenamn for upplæring i nynorsk i «bokmålsland», held fram. No vil dei ikkje ha eigen karakter i – me fær segja det som det er – nynorsk. Berre éin norskkarakter, takk.

Me veit vel hosse det gjeng i skulen; er det eit fag eller emne du ikkje fær karkaterar i, er det likt til at det vert ein kosetime av det. Og då er det kje fag og læring du kosar deg med. Det er det eine.

Upplæringi i nynorsk er i flestalle skulane so gjerdlaus at det ikkje er fagleg forsvarleg å prøve elevane med karakterar. Løysingi burde vera å rette upp undervisingi, ikkje å fjerne karakteren. Det er det andre.

Den upplæringi som finst, er knytt til gjeldande nynorsknorm. Noko anna vøre utenkjelegt. Men med den samnorske normeringssoga me slit med i dag, skjer det elevane av frå fyredømi som ligg i blømingstidi til klassisk og tradisjonell nynorsk, og gjer det uråd å nytte systemtenkjing og målføri som pedagogiske hjelperåder. Det er det tridje.

Desse tri umstendi syner at det gjeng ein raud tråd frå karakterspursmålet til arbeidet med den nye rettskrivingi for nynorsk. Ein kann kje normere eit upplæringsmål utan umhug for hosse det kann lærast i skulen. Framlegget til ny nynorsknorm, Nynorsk 2012™ eg kallar, vil uattrande gjera offisiell nynorsk til eit underbruk av bokmål og er ein pedagogisk katastrofe for alt som autonomt fag heiter. Slik sét vert burtfallet av ein eigen karakter berre ei logisk fylgje av den røynlege stoda.

Skal ein berge nynorsk med ein eigen karakter i upplæringi, lyt ein fyrst berge nynorsk som eit mål med ein eigen karakter (serhått) det gjev meining å få upplæring i.